strona: 1, 2, 3
Jako ze serwis ten nie dedykowany naukowcom, którzy techniki kryminalistyczne mają w jednym palcu (co nie znaczy że nie są tu chętnie widziani - wprost przeciwnie), postanowiliśmy wyjaśnić parę pojęć, które na stronach się pojawiają, a dotyczą technik kryminalistycznych. Alfabetycznie- żeby nie było;)
Aktywacja neutronowa
Jak wiemy z lekcji fizyki pierwiastki radioaktywne emitują trzy rozdaje promieniowania: alfa, beta i gamma. Jeśli pobudzimy próbkę do radioaktywności za pomocą bombardowania neutronami, wyemituje ona m. innymi promieniowanie gamma. Energię takiego promieniowania można zmierzyć. Każdy pierwiastek emituje promieniowanie o określonym, charakterystycznym poziomie energii. Jeśli znamy ten poziom - możemy zidentyfikować skład próbki.
Chromatografia - gr. chrama - barwa
Technikę chromatografii wymyślił rosyjski botanik Michaił Cwiet. W oryginalnym opisie doświadczenia datowanym na 23 kwietnia 1905 r. znajdujemy informację, że użyto kolumny szklanej wypełnionej sproszkowanym węglanem wapnia (kredy). Jest to podstawowa metoda wyodrębniania i identyfikacji związków chemicznych w ich mieszankach. Ogólnie opiera się na dwóch "fazach" - ruchomej (roztwór ciekły (chromatografia cieczowa) lub gazowy (chromatografia gazowa)) i nieruchomej (ciekłej lub stałej - bibuła filtracyjna, cienka warstwa adsorbentu naniesiona na płytkę, wypełnienie kolumny). Faza nieruchoma pochłania (absorbuje) dany składnik, faza ruchoma rozdziela mieszankę. W miarę przesuwania się fazy ruchomej przez nieruchomą poszczególne składniki są w różnym tempie pochłaniane i stopniowo rozdzielane. W tym celu wykorzystywana jest:
Cwiet używał szklanej rurki wypełnionej tlenkiem glinu. Gdy roztwór różnych barwników roślinnych spływał w dół, poszczególne barwniki stopniowo rozdzielały się na paski. Dziś używa się kartkę bibuły (chromatografia bibułowa) lub warstwy tlenku glinu lub żelu krzemionkowego naniesionego na cienką płytkę.
W kryminalistyce stosowana dość powszechnie jest :
- chromatografia cienkowarstwowa (Thin Layer Chromatography) - Udoskonaleniem chromatografii bibułowej. Zamiast bibuły stosuje się płytkę szklaną lub folię aluminiową pokrytą warstwą żelu krzemionkowego, tlenku glinu lub celulozy. Do celów analitycznych stosuje się grubości warstw rzędu 0,15 mm;

Rys: "Chromatografia cieczowa". Źródło: Ian Graham -"Kryminalistyka" |
- gazowa (GC - gas chromatography) - Do rozdzielania zarówno cieczy jak i gazów stosuje się chromatografię gazową. Warstwę nieruchomą nanosi się na cienką warstwę glinki lub szkła i umieszcza w stalowej rurze. Mieszaninę gazu przepycha się przez rurę za pomocą obojętnego gazu np. azotu. Detektory mierzą i rejestrują pojawiające się frakcje.
Kolumna chromatograficzna ma postać długiej i cienkiej rurki (stalowej, kwarcowej lub szklanej), zwiniętej w zwój. W kolumnie kapilarnej faza stacjonarna tworzy cienką warstwę na wewnętrznej powierzchni ścianek. Kolumna jest umieszczona w termostatowanym piecu, wyposażonym w programator temperatury. W chromatografii gazowej najczęściej wykorzystywane są detektory przewodnictwa cieplnego (TCD, HWD), detektory płomieniowo-jonizacyjne (FID), detektory wychwytu elektronów (ECD) oraz detektory masowe (MSD);
- cieczowa (HPLC - High Performance Liquid Chromatography)
GC/MS - urządzenie łączące chromatografię gazową ze spektometrią masową.
|