strona: 1, 2 następna >>

Prezentowany poniżej teskt ukazał się XXXX w periodyku "Medicina Futura". Poniżej prezentujemy jego częśc dotyczącą programu "Biomechanika potrącenia pieszego". W magazynie wydrukowano także część druga dotyczącą metodyki wirtualnej sekcji zwłok "Virtopsy".

Biomechanika potrącenia pieszego

Odkąd człowiek przesiadł się z konia do samochodu, stały się nasze "cztery kółka" narzędziem niezliczonej liczby zabójstw. Jak podają źródła KSP w 2007 roku zaistniało 49.536 wypadków drogowych, w których zginęły 5.583 osoby, a 63.224 zostało rannych. Ilość bliźnich, których ludzie zabijają za pomocą pojazdów mechanicznych jest porównywalna z ilością ofiar obu wojen światowych. Na nic nie zdają się apele trzeźwość za kierownicą, o dostosowanie prędkości i uwagę na drogach. Ale pamiętajmy, że nie tylko kierowcy biorą udział w tej hekatombie. Prawie 14% wypadków w zeszłym roku powstało z winy pieszych. Często są też oni bezpośrednimi ich ofiarami. Niestety, również śmiertelnymi.

Najczęściej piesi popełniają na drogach kilka podstawowych błędów, takich jak:

• przechodzenie w miejscu niedozwolonym i przy ograniczonej widoczności,
• wtargnięcie na jezdnię przed nadjeżdżający pojazd i zza stojącej przeszkody, w tym również na przejście dla pieszych,
• zła ocena odległości i prędkości pojazdu z uwzględnieniem dobrych i złych warunków atmosferyczno - drogowych,
• przechodzenie na czerwonym świetle i przebieganie przez jezdnię,
• poruszanie się po nieprawidłowej stronie jezdni,
• wsiadanie i wysiadanie z pojazdu od strony jezdni.
  

Pieszy zazwyczaj nie wie lub zapomina, że kierowca potrzebuje średnio 1 - 1,5 sekundy do rozpoznania zagrożenia, np. osoby na jezdni. Od chwili naciśnięcia pedału do momentu hamowania pojazdu z pełną intensywnością mija od 0,2 do 0,4 sekundy. Tymczasem przy dobrych warunkach pogodowych, suchej nawierzchni, samochód osobowy poruszający się z prędkością 60 km/h, w ciągu 1 sekundy pokonuje odległość 16,7 metra. Jeśli potrącenie następuje przy prędkości powyżej 50 - 55 km/h, obrażenia pieszego często są już śmiertelne.

Jeżeli jesteśmy pieszym, to na to, czy przeżyjemy zderzenie z pędzącym na nas samochodem mają wpływ głównie cztery czynniki (na które, niestety, my nie mamy realnego wpływu). Są to:

• Nasz wiek (dziecko czy dorosły),
• prędkość pojazdu,
• budowa samochodu,
• szybkość reakcji hamowania.

Obrażenia jakich doznają piesi w wypadku mogą być dwojakiego rodzaju:

• Pierwotne - powstałe w wyniku bezpośredniej styczności pieszego z pojazdem.
• Wtórne - kiedy odrzucona ofiara uderza o jednie, pojazd, inne przeszkody, bądź zostaje przejechana.

Prawna ocena okoliczności zdarzenia wymaga zatem odtworzenia sposobu korzystania z jezdni przez pieszego, czyli ustalenia jego pozycji oraz usytuowania w stosunku do pojazdu w momencie kolizji.

Badania pokazują, że zmiany w budowie i sylwetce aut, takie jak eliminacja wystających elementów i ostrych krawędzi lub poszerzenie przedniego zderzaka, powodują zanik dotychczasowych "klasycznych" wyników potrącenia. Pojawiają się np. trudności w różnicowaniu skutków różnych faz wypadku na podstawie wylewów krwawych w tkankach miękkich, zanikają złamania zgięciowe i obrażenia sztancowe.

W sytuacji tej, w lubelskim Zakładzie Medycyny Sądowej podjęto prace nad programem komputerowym wspomagającym pracę lekarza sądowego w przypadkach śmiertelnych potrąceń pieszych. Doświadczenie lubelskich (i nie tylko lubelskich) naukowców zaowocowało powstaniem "Biomechaniki potrącenia pieszego" - programu pozwalającego m. innymi na zasymulowanie zderzeń pieszego z pojazdem w zależności od jego prędkości, rodzaju, wieku pieszego itd.

Rys.1. - Ekran główny

Autorem publikacji jest dr med. Grzegorz Teresiński, adiunkt Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Akademii Medycznej w Lublinie. "Biomechaniki potrącenia pieszego" została opracowana na bazie blisko tysiąca przypadków, jako rezultat badań autora. Temat i forma przekazu jest unikalna, ponieważ dotychczas dostępne były jedynie książki poruszające problematykę rekonstrukcji okoliczności potrąceń pieszych na podstawie doznanych przez nich obrażeń (i to, powiedzmy sobie szczerze, o nie najświeższej aktualności).

Program ten jest efektem projektu badawczego realizowanego w Zakładzie Medycyny Sądowej AM i finansowanego przez Komitet Badań Naukowych pt. "Komputerowe wspomaganie postępowania dowodowego w zakresie rekonstrukcji okoliczności potrąceń pieszych przez pojazdy mechaniczne w oparciu o modelowanie biomechaniki obrażeń układu ruchu".

"Biomechaniki potrącenia pieszego" podzielona jest na sześć działów omawiających po kolei:

• podstawowe definicje, aspekty prawne i epidemiologię;
• aspekty techniczne, takie jak: kinematyka potrącenia lub odrzuty pieszego;
• problematykę badania ofiary potrącenia;
• rodzaje obrażeń powstających podczas wypadku;
• biomechanikę wypadku, z wyszczególnieniem ruchu kończyn oraz rozwinięcia ciała pieszego;
• przykłady wykonanych rekonstrukcji.

Zebrane przez specjalistów doświadczenia z codziennej pracy lubelskiego ZMS zaowocowały zgromadzeniem ogromnej ilości rysunków poglądowych, zdjęć, animacji, filmów z przeprowadzanych sekcji oraz przede wszystkim wiedzy praktycznej.

Jednak główna wartością dodaną programu są symulatory, pozwalające na wybór takich podstawowych parametrów jak:

• wiek i płeć pieszego;
• ustawienie względem pojazdu;
• kierunek i prędkość poruszania się pieszego;
• kierunek potrącenia;
• rodzaj pojazdu samochodowego;
• szybkość poruszania się pojazdu;
• wybór opcji hamowania samochodu.
  

Program posiada np. opcje symulacji mechanizmów powstawania zarysowań na podeszwowych powierzchniach butów w zależności od kierunku potracenia oraz rodzaju i fazy ruchu pojazdu.

Rys.2. - Symulacja potrącenia

strona: 1, 2 następna >>