strona: 1, 2, 3

Odkąd człowiek przesiadł się z konia do samochodu, stały się nasze "cztery kółka" narzędziem niezliczonej liczby zabójstw. Truizmem było by wspominać ile osób rocznie ginie w wypadkach i w wyniku urazów w nich powstałych. Ilość bliźnich których ludzie zabijają za pomocą pojazdów mechanicznych jest porównywalna z ilością ofiar obu wojen światowych.

Na nic nie zdają się apele trzeźwość za kierownicą, o dostosowanie prędkości i uwagę na drogach. Trzeba przyznać, że niefrasobliwość pieszych też dokłada do statystyk spore wartości. Jak podają źródła KSP w 2007 roku zaistniało 49.536 wypadków drogowych, w których zginęły 5.583 osoby, a 63.224 zostało rannych.

Kiedy już (czego nikomu absolutnie nie życzę) dojdzie do wypadku komunikacyjnego w wyniku którego lądujemy na sali sądowej, organ procesowy może powołać biegłego aby przedstawił swoją ekspertyzę. Najczęściej odnosi się ona do:

• zagadnień medycyny sądowej - lekarz wydaje ją po przeprowadzeniu sekcji zwłok lub oględzin ciała ofiar wypadku;
• metalograficznej lub /i mechanoskopijnej - badania całej masy śladów które powstają na samochodzie w chwili wypadku, lub też niewielkiej ilości śladów zostawionej przez pojazd uciekający z miejsca wypadku;
• rekonstrukcji przebiegu wypadku.

Szalejący kierowca

Lekarze medycyny sądowej wypadki samochodowe bez udziału pieszych dzielą bardzo ogólnie na cztery podstawowe rodzaje:

1. zderzenia czołowe
2. zderzenia boczne
3. wypadki z przewracaniem samochodu
4. uderzenia od tyłu

Zderzenia czołowe

Kiedy dwa obiekty (samochody lub samochód i nieruchoma przeszkoda) zderzają się ze sobą pomimo zatrzymania już pojazdu obecne w nim osoby kontynuują ruch do przodu. Jeśli kierowca nie ma przypiętych pasów, uderzyć może klatką piersiową o kierownice, głową o szybę, a kolanami o deskę rozdzielczą. Jeśli ma zapięte pasy - kolana uderzają o deskę rozdzielczą, natomiast głowa jest doginana do przodu. Pasy zmniejszają ryzyko śmierci pasażera siedzącego z przodu do około 45%.
Typowym śladem uderzenia o szybę są pionowe otarcia naskórka oraz rany cięte twarzy, nosa, czoła. Szyba ma to do siebie, że wykonana jest w taki sposób, by w chwili uderzenia wypaść z ramy i spowodować jak najmniejsze obrażenia. Szkło hartowane w niej stosowane rozpada się tak, aby zapobiec powstaniu poważnych raz ciętych. Rany widoczne wówczas u kierowcy najczęściej usytuowane są na lewej części twarzy i lewej ręce (u pasażerów analogicznie na prawej). Jednak jeśli uderzymy o górne ograniczenia szyby, to może dojść nawet do złamania podstawy czaszki oraz kręgów szyjnych. Charakterystyczne dla osób kierujących pojazdem są obrażenia w okolicach kciuka.
Klatka piersiowa (w zależności od tego czy jesteśmy pasażerem, czy kierowcą) uderza o kierownicę lub deskę rozdzielczą. Czasem można zobaczyć nawet dość dokładne odwzorowanie tych miejsc w podbiegnięciach krwawych. Typowe obrażenia po takim uderzeniu to:

• poprzeczne złamanie mostka,
• złamanie żeber i przebicie płuc,
• pęknięcie serca (a także zaburzenia jego rytmu),
• rozerwanie wątroby i śledziony,
• oraz przerwanie ciągłości aorty (podczas sekcji widoczne są w błonie wewnętrznej niewielkie poziome pęknięcia).

Rys. - "Mechanizm powstawania obrażeń u kierowcy podczas zderzenia czołowego." Źródło: "Medycyna sądowa" pod redakcją Andrzeja Jaklińskiego

W wyniku uderzenia kolanami o deskę rozdzielczą dojść może do złamań kości udowej i pęknięcia rzepki. Także do złamania szyjki kości udowej i zwichnięcia w stawie biodrowym.

Rys. - "Mechanizm powstawania urazów kręgosłupa przy nagłej zmianie prędkości." Źródło: "Medycyna sądowa dla prawników" Tadeusz Marcinkowski

Innym źródłem obrażeń stają się pasy bezpieczeństwa i poduszki powietrzne. Pasy biodrowe mogą nawet powodować rozerwanie jelit. Poduszki powietrzne mogą być niebezpieczne szczególnie dla dzieci do lat 13 - tu i kobiet o drobnej budowie ciała. Spowodować mogą nawet złamanie kręgosłupa w odcinku szyjnym, obrażenia jamy brzusznej i klatki piersiowej oraz złamanie podstawy czaszki.

Rys. - "Mechanizm powstawania obrażeń u pasażera (bez pasów i w pasach) podczas zderzenia czołowego." Źródło: "Medycyna sądowa" pod redakcją Andrzeja Jaklińskiego